Kalabalık sınıflarda bazı çocukların sorunları ortaya çıkarılıp kolay çözüme kavuşturulamaz. Bir öğretmenin bütün öğrencileri adam akıllı tanıması gerekir. Yoksa onların derslere ilgi duymasını ve çalışmalara katılmasını sağlayamaz.
Çocukların pek çok yol aynı öğretmende okumaları yararlı görülmelidir. Bazı okullarda ise hemen altı ayda bir öğretmen değişir. Öğretmenlerin hiçbiri onlarla yaşayıp onların sorun ve sıkıntılarını anlayamaz, gelişimlerini izleyemez çünkü bu fırsatı bulamamıştır. Oysa üç dört yıl gibi bir zaman aynı çocukları okutacak bir öğretmen onların yaşam üsluplarındaki hataları çok daha kolay ele geçirip giderebilir.
Sınıf atlatılması çocuk için avantaj da oluşturabilir, beklentilerin oluşturduğu yük altında kalmasına da neden olabilir. Aralarında parlak öğrencilerin bulunması sınıftaki öbür öğrencilerin daha çabuk ilerlemesini, daha başarılı olmasını sağlar. Kendilerini uyaracak, şevke getirecek bu parlak öğrencilerin aralarından alınacak üst bir sınıf konması, birlik ve bütünlük içindeki topluluğun öbür üyelerine haksızlık olur. Üstün zekalı bir öğrenciye sınıf atlatmak yerine normal sınıf ödevlerinden ayrı ek ödevler verilmesi daha uygun olacaktır. Bu ek ödevlerde elde edeceği başarılar sınıftaki öbür arkadaşlarının öğrenme arzusunu da güçlendirecek, onları yeni ilerlemelere özendirecektir. Sınıfta bırakmak daha sakıncalıdır çocuk için.
Sınıfta kalan bir öğrencinin gerek sınıfın gerek evdekilerin rahatını kaçıracağını bilmeyen öğretmen yoktur. Sınıfta çaktırılan çocukların büyük çoğunluğu bundan böyle hep arkadaşlarından geride kalır, topal aksak onları arkadan izler, sınıf arkadaşları tarafından hor görülür, kendi becerilerine güven duymaz. Sorun hafife alınacak gibi değildir.
Ne var ki bazı öğretmenler kötü öğrencileri aynı sınıfta bir yıl daha okumak derdinden kurtarmış, bunun için de tatillerden yararlanarak çocuklarla çalışmak ve onlara yaşam üsluplarındaki hataları göstermekten oluşan bir yöntem izlemişlerdir.
Gerçekten de başarısız öğrencilere yardım edebilmenin tek yolu budur. Beceri ve yeteneklerini değerlendirmede içine düştükleri hataların kendilerine gösterilmesiyle çocuklar özgürlüğüne kavuşur, bağımsız olarak çalışıp ilerleyebilecek duruma gelirler.
Adler’in “Okuldan kaynaklanan etkiler” makalesi ilginizi çekecektir.
ARTUN TALAY