Spor Toto Süper Lig’de 2018-19 sezonunun ilk yarısı bize çok sayıda sürpriz sundu.
Tarihinde hiç şampiyonluk yaşamamış Başakşehir’in üst üste üçüncü sezonda ilk yarıyı lider bitirmesi, şampiyonluk yaşamış üç İstanbul takımının 39 yıl sonra ilk yarı sonunda ilk üçe girememesi, Malatyaspor, Kasımpaşa ve Antalyaspor’un zirve yarışına katılması, tarihte Beşiktaş ve Galatasaray’ın gördüğü ilk yarıyı düşme hattında bitirme başarısızlığının bu sezon da Fenerbahçe’nin başına gelmesi, Lefter Küçükandonyadis Sezonu’nun futbolseverlere yeni yıl sürprizleri oldu.
Spor Toto Süper Lig’de Lefter Küçükandonyadis’in ismi verilen 2018-2019 sezonu bize pek çok sürpriz hazırladı. Futbolseverlerin kahir ekseriyetinin aklına bile gelmeyecek hadiseler, sezonun ilk yarısında şaşırtıcı gerçekler olarak karşımıza çıktı.
Ligimizin istikrarlı takımlarından Medipol Başakşehir’in sezonun ilk yarısını lider tamamlaması belki sürpriz sayılmazdı ama geçmişte şampiyonluk yaşamamış bir takımın üst üste üçüncü kez sezonun ilk yarısını zirvede bitirmesi bir ilk olarak geçti kayıtlara.
Üç puanlı sistemin uygulandığı son 32 sezonda daha önce Galatasaray 1999-2000’den başlamak üzere üç sezonun ilk yarısını üst üste lider bitirmiş, Fenerbahçe de aynı başarıyı 2004-05 sezonundan itibaren üst üste üç sezon tekrarlamıştı.
Şampiyonluk görmeyen takımlar arasında ise Sivasspor’un 2007-2008 ve 2008-2009 sezonlarında ilk yarıyı üst üste iki kez lider bitirme başarısı bulunuyordu.
Başakşehir, kartvizitinde şampiyon yazmayan takımlar arasında üst üste üç sezonun ilk yarısını lider bitirme başarısını ilk kez gösterdi ve geçmiş iki sezonda takipçisiyle arasındaki 1 puanlık farkı bu sezon 6 puana çıkartarak şampiyonluk için de önemli bir avantaj yakaladı.
39 YIL SONRA BİR İLK
Bu sezonun ilk yarısındaki sıralama futbolseverlerin tamamına çok büyük bir sürpriz sundu.
Dediğimiz gibi, Başakşehir bizi iki sezondur ilk yarıyı lider bitirmeye alıştırmıştı ama hemen arkasından Galatasaray, Fenerbahçe ve Beşiktaş’ın gelmesi şartıyla…
Bu sezon ise karşımızda çok farklı bir tablo var ve biz bu tabloyu üç puanlı sistemin uygulanmaya başlandığı 1987-88 sezonundan bugüne oynanan 32 sezonda ilk defa görüyoruz.
Evet, 32 sezonluk süreçte Galatasaray, Fenerbahçe ve Beşiktaş’ın üçü birden ilk defa ilk üçün dışında kalıyor.
Bu sezon Başakşehir’in ardında sıralanan takımlar, müzesinde altı şampiyonluk kupası bulunan Trabzonspor ile ligin çiçeği burnunda sayılabilecek takımları Evkur Yeni Malatyaspor ve Kasımpaşa.
Hem en çok şampiyonluk kupasının hem de son şampiyon unvanının sahibi Galatasaray, averajla da olsa beşinci basamakta yer alırken, Beşiktaş, liderin 9 puan gerisinde yedinci sırada bulunuyor.
Fenerbahçe ise sezonun ilk yarısını sondan ikinci olarak düşme hattında tamamladı. Futbol tarihimizi geçmişe doğru tarayıp iz sürenler, sadece 1979-80 sezonunda benzer bir manzarayla karşılaşabiliyor.
Evet, o sezon da ilk defa üç şampiyon takım sezonun ilk yarısını ilk üç sıranın dışında tamamlamıştı.
Trabzonspor’un 30 haftanın sonunda şampiyonluk kupasını kucaklayacağı sezonun 15 haftalık ilk periyodu nihayete erdiğinde bordo-mavililer 20 puanla lider, Gaziantepspor ve Rizespor da 16’şar puanla ikinci ve üçüncü sıradaydı.
Beşiktaş ise tıpkı bugünkü Galatasaray gibi averajla da olsa ilk üçe en yakın takım olarak dördüncü basamakta bulunuyordu. Fenerbahçe 15 puan ve averajla 10’uncu sırada yer alırken, 12 puan toplayabilen Galatasaray, kendisiyle aynı puana sahip Kayserispor ve Diyarbakırspor’la birlikte ligin düşme hattında yer alıyordu.
Sezonun sonunda Fenerbahçe ikinci sırayı alırken Galatasaray dokuzuncu basamağa kadar yükselecek, Beşiktaş ise sezonu 11’inci sırada tamamlayacaktı.
Fenerbahçe’nin sezonun ilk yarısını düşme hattında tamamlaması tüm futbolseverler için büyük sürpriz oldu. 1979-78 sezonunda da Galatasaray’ın ilk yarıyı düşme hattında bitirdiğini belirtmiştik.
Benzer bir hadise 1975-76 sezonunda Beşiktaş’ın başına da geldi. Trabzonspor’un ligde yer aldığı ikinci sezonunda 43 puanla ilk defa şampiyonluk ipini göğüsleyeceği o dönemin ilk yarısının sonunda zirvede 21 puanla Fenerbahçe bulunuyordu. Trabzonspor bir puan geriden ikinci sırada yer alırken, onları 19 puanlı Altay ve 18 puanlı Galatasaray izliyordu. Beşiktaş ise iki takımın düşeceği 16 takımlı ligde 15 maçta topladığı 11 puanla, Ankaragücü ile birlikte düşme hattında bulunuyordu.
Siyah-beyazlılar, sezonun sonunu ise 11’inci sırada getirecekti. Şampiyonluk yaşamış üç İstanbul takımının tarihte sadece 1979-80 sezonunun ilk yarısını ilk üçün dışında tamamladığını belirtmiştik. Bu üç takımın ilk yarılar itibarıyla ilk üçe girmekte zorlandığı üç sezon daha bulunuyor. 1969-70 sezonunu ilk yarısını Altay ilk, Mersin İdman Yurdu üçüncü sırada bitirirken, araya sadece Fenerbahçe girebilmiş, Beşiktaş beş, Galatasaray da dokuzuncu sırada yer almıştı. 1976-77 sezonunun ilk yarısında ise Trabzonspor ve Eskişehirspor ilki ikide yer alırken üç İstanbul takımı onları Galatasaray, Fenerbahçe ve Beşiktaş sırasıyla takip etmişti. Son olarak da 198081’in ilk yarısında ilk ikide yer alan Trabzonspor ve Adanaspor’u Galatasaray ve Fenerbahçe takip ederken, Beşiktaş 16 takımlı ligin ilk periyodunu 13’üncü sırada tamamlamıştı.
EN DÜŞÜK İKİNCİ LİDER PUANI
Bu sezon, üç puanlı sistemin uygulandığı 32’nci sezon. Bu 32 sezonun altısında takım sayıları farklıydı. Bir sezon 20, bir sezon 19, dört sezon da 16 takımla oynandı. Bu altı sezonu dışarıda bıraktığımızda geride kalan 26 sezonun en fazla puan kaybedilen ikincisi 2018-19’da yaşandı.
Lider Başakşehir, 17 maçın tamamının kazanılmasıyla ulaşılabilecek 51 puanın 35’ini toplayabildi.
Geçmiş yıllara baktığımızda liderin daha az puan toplayabildiği tek bir sezon görünüyor. O da 2012-13 sezonu.
O sezonun ilk yarısını ilk sırada tamamlayan Galatasaray, hanesine 33 puan yazdırabilmişti.
Bu 26 sezonun ilk yarı sonunda en fazla puan toplayan lideri ise 2005-06 sezonunda 45 puana ulaşan Fenerbahçe.
Ancak ilginçtir, Fenerbahçe buna rağmen o sezon şampiyonluğu Galatasaray’a kaptırmıştı. 1996-97’de Galatasaray, 1995-96’da ise Trabzonspor ilk yarı sonunda 44 puana ulaşmış, iki takımdan Galatasaray sezonu şampiyon tamamlarken, Trabzonspor kupayı Fenerbahçe’ye kaptırmıştı.
LİDERİN EN FAZLA FARK ATTIĞI BEŞİNCİ SEZON
Üç puanlı sistemin uygulandığı 32 sezon arasında bu sezon, ilk yarı liderinin en yakın takipçisine en fazla puan farkı attığı beşinci dönem olarak kayıtlara girdi. 1999-2000 sezonunda Galatasaray ilk yarıyı 42 puanla lider bitirip en yakın takipçisi Beşiktaş’a 9 puan fark atmış ve şampiyonluk ipini göğüslemişti. 2003-04 sezonunda ise Beşiktaş ilk yarı sonunda 43 puan toplamasına rağmen 8 puan gerisindeki Fenerbahçe şampiyon olmuştu. 2013-14 sezonunda 41 puan toplayan Fenerbahçe, 33 puanlı Galatasaray’a ilk yarı sonunda 8 puan fark atmış ve sezon sonunda şampiyonluk kupasını kaldırmıştı. Bakalım 35 puan toplayarak en yakın takipçileri Trabzonspor, Evkur Yeni Malatyaspor, Kasımpaşa ve Galatasaray’la arasına 6 puanlık mesafe koyan Medipol Başakşehir, hasretini çektiği şampiyonluğa bu sezon ulaşabilecek mi?
14 LİDER ŞAMPİYONLUK GÖREBİLDİ
“Üç puanlı sistemde ilk yarı liderleri kaç şampiyonluk gördü?” sorusunun cevabı liderler açısından çok da parlak değil. Geride kalan 31 sezonun 14’ünde ilk yarıyı lider bitiren takımlar şampiyonluk yaşarken, 17’sinde takipçiler ipi göğüslemeyi başardı.
Sırasıyla giderek bakalım…
1987-88’de Galatasaray, Beşiktaş’ın 1 puan önündeki liderliğini sezon sonunda 90 puanla şampiyonluğa ulaştırdı.
1988-89’da Beşiktaş 1 puan farkla öndeydi ama şampiyonluk Fenerbahçe’nin oldu.
1989-90’da Beşiktaş, Trabzonspor’a attığı 4 puanlık farkı sezon sonunda şampiyonlukla taçlandırdı.
1990-91’de Galatasaray’ın 5 puan fark attığı Beşiktaş, sezon sonunda gülen taraftı.
1991-92’de Beşiktaş, Fenerbahçe’ye yaptığı 4 puanlık farkın avantajını kaybetmedi.
1992-93’te Kocaelispor’un 2 puan gerisindeki Galatasaray, sezon sonunda mutlu sona ulaştı.
1993-94’te Galatasaray, Fenerbahçe’ye 3 puanlık fark atmıştı, sezon sonunda da şampiyon oldu.
1994-95’te Galatasaray averajla öndeydi ama şampiyonluk Beşiktaş’a gitti.
1995-96’da Trabzonspor’la arasındaki iki puanlık farkı eriten Fenerbahçe ipi göğüsledi.
1996-97’de Galatasaray, Fenerbahçe’ye attığı 5 puanlık farkın meyvesini şampiyonlukla yedi.
1997-98’de Galatasaray, Fenerbahçe’nin 6 puan gerisinden gelip şampiyon oldu.
1998-99’da Galatasaray, bu defa Fenerbahçe ile Beşiktaş’ın 1 puan gerisinde kalmıştı ama yine ipi göğüsledi.
1999-2000’de Galatasaray, takipçisi Beşiktaş’a ilk yarı sonunda 9 puan fark atmıştı ve rakipsiz şampiyon oldu.
2000-01’de Fenerbahçe, 3 puan geriden gelip Galatasaray’ı geçerek mutlu sonla kucaklaştı.
2001-02’de Galatasaray, Beşiktaş’ın 3 puan önünde liderdi ve sezon sonunda da şampiyon olmayı başardı.
2002-03’te Beşiktaş, Galatasaray’la arasındaki 5 puanlık avantajı sezon sonunda şampiyonlukla buluşturdu.
2003-04’te Beşiktaş, Fenerbahçe’ye ilk yarı sonunda 8 puan fark atmıştı ama sezon sonunda şampiyonluk sarı-lacivertlilerin oldu.
2004-05’te Fenerbahçe, Galatasaray’ın 4 puan önündeydi ve sezonu da şampiyonlukla tamamladı.
2005-06’da bu defa Galatasaray, 4 puan önündeki Fenerbahçe’yi geçip şampiyon oldu.
2006-07’de Fenerbahçe, Galatasaray’la arasına ilk yarı sonunda 7 puanlık fark koymuştu; sezon sonunda da şampiyonluk kupasını kaldırdı.
2007-08’de Sivasspor ile Fenerbahçe 37’şer puanla zirveyi paylaşırken, 1 puan arkalarındaki Galatasaray şampiyon oldu.
2008-09’da Sivasspor 37 puanla lider, Beşiktaş 31 puanla altıncı sıradaydı ama sezon sonunda gülen taraf siyah-beyazlılardı.
2009-10’da Fenerbahçe ilk yarıyı 37 puanla lider tamamlamışken, 35 puanlı Bursaspor arayı kapatıp öne geçti ve tarihinin ilk şampiyonluğuyla kucaklaştı.
2010-11’de Trabzonspor 42 puanla lider, Fenerbahçe 33 puanla üçüncüydü. Ancak sezon sonunda averajla ipi göğüsleyen takım Fenerbahçe oldu.
2011-12’de Galatasaray Fenerbahçe’nin iki puan önündeki liderliğini sezon sonunda da sürdürdü ve o sezon uygulanan play-off’u da kazanarak şampiyon oldu.
2012-13’te Galatasaray, Beşiktaş ve Antalyaspor’la arasındaki 3 puanlık farkı şampiyonlukla taçlandırdı.
2013-14’te Fenerbahçe, Galatasaray’la arasındaki 8 puanlık farkın erimesine izin vermedi.
2014-15’te Fenerbahçe 1 puan öndeydi ama şampiyonluk ipini Galatasaray göğüsledi. 2015-16’de Beşiktaş, Fenerbahçe’nin 1 puan önünde ilk yarıyı lider tamamladı ve sezon sonunda da şampiyonluğa ulaştı.
2016-17’de Başakşehir, Beşiktaş’ın 1 puan önünde ilk yarıyı lider tamamlasa da sonunda gülen siyah-beyazlılar oldu.
2017-18’de ise Başakşehir ilk yarı sonundaki 1 puanlık avantajını koruyamadı ve takipçisi Galatasaray şampiyonlukla kucaklaştı.
KAYNAK: TFF – tamSaha