Süper Lig’de 21 yaş altı oyuncuların sahada yer aldığı dakikalarda önemli bir düşüş yaşandı. Geçen sezon 41 olan oyuncu sayısı 50’ye yükselse de bu oyuncuların sahada kaldığı dakikalar yüzde 15’lik düşüşle 14 bin 162’den 11 bin 345’e geriledi. 21 yaş altı oyuncuların tüm oyuncular içindeki oynama payı ise yüzde 4.67’den 3.44’e indi.
Sezonun ilk yarısında 1000 dakikanın üzerine çıkabilen 21 yaş altı üç oyuncu Trabzonspor’dan Hüseyin Türkmen, Gençlerbirliği’nden Berat Özdemir ve Fenerbahçe’den Altay Bayındır’dı. Altay tüm maçlarda oynamayı başardı…
Futbolumuzun temel problemi, elit oyuncu yetiştirme konusundaki yetersizliğimiz. 80 milyonu aşan nüfusumuza, futbolun gördüğü büyük ilgiye ve harcanan onca paraya rağmen ligimizdeki yerli oyuncu sayımız geriliyor. Daha da kötüsü geriden gelen gençler, bekledikleri forma şanslarını bir türlü bulamıyor. Başarının sadece sıralamadaki konumla ölçüldüğü ligimizde, yönetimler ve teknik adamlar da hayatta kalma sürelerini uzatmayı neredeyse birkaç haftalık saha sonuçlarına bağladıklarından genç oyunculara şans tanımayı neredeyse hiç düşünmüyor.
Son dönemde UEFA’nın Finansal Fair-Play uygulaması ve buna paralel Türkiye Futbol Federasyonu’nun da Kulüp Lisans Sistemi ile gelir-gider hesaplarını kontrol altına alması bile kulüplerimizi henüz yeterince altyapıyla haşir neşir olmaya yöneltmiş değil. Ne demek istediğimizi daha somut cümlelerle ortaya koyacak olursak, içinde bulunduğumuz sezonun ilk yarısında takımlarında oynama şansı bulabilen 21 yaş altı oyuncuların sayısı 50.
Bu sayının geçtiğimiz sezon 41, bir önceki sezon 28 olduğunu belirttiğimizde ortaya bir yükseliş tablosu çıkıyor gibi görünse de kazın ayağı hiç de öyle değil. Ne yazık ki 1998 ve daha sonra doğumlu oyuncuların aldığı dakikalar, içinde bulunduğumuz 2019-20 sezonunda, geçtiğimiz sezona oranla yüzde 15 gerilemiş durumda.
Son üç sezonun rakamlarını karşılaştırarak yürümek, içinde bulunduğumuz kritik durumu anlamak açısından daha net bir fikir verebilir. 2017-18 sezonunun ilk yarısında forma giyen 21 yaş altı oyuncuların sayısı 28, oynama süreleri ise 6816 dakikaydı. Toplam 412 oyuncu içinde 21 yaş altı oyuncuların oranı yüzde 6.79, oynama oranları ise yüzde 2.24’tü.
Geçtiğimiz sezon 21 yaş altı oyuncu sayısı 41’e, bu oyuncuların oynama süreleri ise iki katından fazla bir yükselişle 14 bin 162 dakikaya yükseldi. Toplam 430 oyuncu içinde 21 yaş altı oyuncuların oranı yüzde 9.53’ü bulmuş, toplam süre içindeki oynama oranları da yine iki katından fazla bir artışla yüzde 4.67’ye çıkmıştı.
Bu sezon ise ne yazık ki ciddi bir düşüşle karşı karşıyayız. Sezonun ilk yarısında forma şansı bulan 21 yaş altı oyuncu sayısı 50’ye yükselerek bir artışa işaret etse ve 432 oyuncu içinde yüzde 11.57’ye ulaşmış görünse de bize tablonun gerçek yüzünü gösteren oynama süreleri, hiç de aynı pembelikte değil. Tam tersine bu cephede yüzde 15’lik bir gerileme söz konusu.
Geçtiğimiz sezon 21 yaş altı 41 futbolcunun oynama süresi 14 bin 162 dakikaya ulaşırken, bu sezon 50 oyuncunun sahada kalış sürelerinin toplamı 11 bin 345 dakikaya geriledi; toplam süre içinde aldıkları pay da yüzde 3.44’e çekildi.
BEŞİ YABANCI
Bu sezona daha yakından bakacak olursak, 21 yaş altındaki 50 oyuncunun 45’inin yerli, 5’inin de yabancı olduğunu belirtelim. Çaykur Rizespor’un Tunuslu stoperi Omar Talbi, Antalyaspor’un Nijeryalı santrforu Paul Omo Mukairu, Demir Grup Sivasspor’un Sırp orta saha oyuncusu Armin Derlek, İttifak Holding Konyaspor’un Makedon forveti Erdon Daci ve Kasımpaşa’nın Norveçli sol kanat oyuncusu Tabias Heintz, ilk yarıda oynama şansı bulan 21 yaş altı yabancı oyuncular. Bu oyunculardan Rizesporlu Talbi 11 maçta 990 dakikayla genel sıralamada da dördüncü basamakta yer alırken, Antalyasporlu Mukairu 16 maçta 917 dakika ile Talbi’yi takip edip iki de gol kaydetti. Konyasporlu Daci 13 maçta 457 dakika sahada kalıp bir de gol attı. Kasımpaşalı Heintz 8 maçta 219, Sivassporlu Derlek ise 5 maçta toplam 53 dakika oynayabildi.
ZEVAHİRİ KURTARAN ÜÇ OYUNCU
Gelelim işin can acıtan gerçeklerine…
Forma şansı bulduğunu belirttiğimiz 21 yaş altı 45 yerli isim arasında takımlarının vazgeçilmez oyuncusu konumuna yükselenlerin sayısı sadece üçte kaldı.
Bu oyuncular Fenerbahçe’nin kalesini 17 maçın tamamında koruyup 1530 dakika sahada kalan 14 Nisan 1998 doğumlu Altay Bayındır, Trabzonspor’un savunmasında 15 maça çıkıp 1306 dakika görev yapan 1 Ocak 1998 doğumlu stoper Hüseyin Türkmen ve Gençlerbirliği’nin orta sahasında 16 maçta 1041 dakika oynayan 23 Mayıs 1998 doğumlu Berat Özdemir’di. 1000 dakikanın üzerinde oynama fırsatı bulan bu üç oyuncunun ardından 990 dakika ile Rizespor’un Tunuslu stoperi Talbi’nin geldiğini yukarıda belirtmiştik. Listenin altıncı sırasında yer alan Yusuf Sarı ise 646 dakika forma giyebildi. Trabzonspor’un 20 Kasım 1998 doğumlu kanat oyuncusu, 1530 dakikalık toplam sürenin ancak yüzde 41’lik bölümünde sahada kalabildi. Hemen ekleyelim, Yusuf Sarı attığı üç golle 21 yaş altı oyuncular arasındaki en golcü isimdi. 50 oyuncu takımlarına 15 gollük katkı sağladı. Yusuf’un ardından ikişer golle Beşiktaşlı Güven Yalçın, Fenerbahçeli Ferdi Kadıoğlu ve Antalyasporlu Mukairu ile birer gollü Gençlerbirliği’den Berat Özdemir, Konyaspor’dan Erdon Daci, Gençlerbirliği’nden Rahmetullah Berişbek, Trabzonspor’dan Abdülkadir Ömür, Kayserispor’dan Emre Demir ve Ömer Uzun geldi. Antalyaspor’dan Doğukan Sinik 620, Yeni Malatyaspor’dan Özer Özdemir 500, Beşiktaş’tan Güven Yalçın 496, Konyaspor’dan Daci 457, Kayserispor’dan Emre Demir de 431 dakikalık süreleriyle takımlarının alternatif oyuncuları arasına girdi. Listedeki 50 oyuncudan 30’u ise 100 dakikanın altında oynayabildi. Alanyaspor’dan Umut Güneş ve Başakşehir’den Muhammet Aslantaş 2’şer, Göztepe’den Kerem Atakan Kesgin ve Ege Özkayımoğlu, Kayserispor’dan Alpay Çelebi ve Ümran Zambak 5’er, Beşiktaş’tan Muhayer Oktay ve Gençlerbirliği’nden İlker Karakaş 6’şar, Galatasaray’dan Yunus Akgün de 7 dakikalık süresiyle listeye girdi. Toplam 22 oyuncu bir devrelik süre olan 45 dakikanın altında kaldı.
EN GENCİ EMRE DEMİR
50 oyuncu arasında en genç isim Kayserispor’un 15 Ocak 2004 doğumlu forvet arkası oyuncusu Emre Demir’di. Bu sezonun ilk yarısında 9 maça çıkıp 431 dakika sahada kalan Emre Demir, 9 Kasım 2019 günü Gençlerbirliği’ne attığı golle Süper Lig’in en genç yaşta gol kaydeden oyuncusu olarak da kayıtlara girdi.
Ankaragücü’nde 27 Ocak 2003 doğumlu Berke Gürbüz, Kayserispor’da 27 Haziran 2002 doğumlu Nurettin Korkmaz, 13 Eylül 2002 doğumlu Osman Can Çötür, Göztepe’de 18 Temmuz 2001 doğumlu Ege Özkayımoğlu ve Başakşehir’de 27 Ocak 2001 doğumlu Muhammet Arslantaş da ilk yarıda forma şansı bulan diğer en genç oyunculardı.
Trabzonspor 21 yaş altı oyuncuların en fazla oynama şansı bulduğu takım son iki sezonda olduğu gibi Trabzonspor. Bordo-mavili takım sezonun ilk yarısında 21 yaş altında tam 9 oyuncusuna forma şansı tanıdı. Bu oyuncular toplam 2391 dakika sahada kaldı. Trabzonspor’u, 21 yaş altı iki oyuncusuna 1714 dakika şans veren Fenerbahçe ile yine iki oyuncusuna 1537 dakika forma veren Antalyaspor izledi.
Dördüncü sırada 5 oyuncusu 1404 dakika sahada kalan Gençlerbirliği, beşinci sırada 4 oyuncusu 1231 dakika oynayan Çaykur Rizespor ve altıncı sırada da 10 oyuncusuna 930 dakika şans tanışan İstikbal Mobilya Kayserispor yer aldı. Gaziantep FK ve Yukatel Denizlispor’da 21 yaş altında hiçbir oyuncu yer bulamazken Aytemiz Alanyaspor’da bir oyuncu 2, Galatasaray’da da bir oyuncu 7 dakika fırsat bulabildi.
Kaynak: TFF TamSaha