Bu yazımızda sizinle basketbolun kuralları, kısa tarihi ve oynanışını hakkındaki bilgileri paylaşacağız. Basketbol, dikdörtgen bir sahada beşer kişiden oluşan iki takım tarafından oynanan bir takım sporudur. Oyuncular, sahanın her iki ucunda bulunan panyalara panele monte edilmiş çemberlerden topu geçirerek puan almaya çalışırlar.
Basketbolun Kısa Tarihi
İlk modern basketbol oyunu 1891’de Kanadalı-Amerikalı beden eğitimi öğretmeni Archibald Rose tarafından icat edildi. Basketbol, 20. yüzyılın başlarında Amerika Birleşik Devletleri’ndeki kolejlerde oynanmaya başladı ve II. Dünya Savaşı’nın sonunda dünya çapında en popüler sporlardan biri haline geldi. Amerika Birleşik Devletleri’ndeki ilk basketbol ligi 1896’da Harvard Üniversitesi, Yale Üniversitesi ve Princeton Üniversitesi’ndeki kolej basketbol takımlarından yetkililer tarafından kuruldu. Oyun, Amerika Birleşik Devletleri’ndeki diğer üniversiteler, okullar ve kuruluşlardaki ligler tarafından hızla benimsendi. Zamanla, oyuncuların topu vücutlarına sıkıca bağlı tutmalarına (omuzlarının üstünden ziyade) ve bağ yerine bağcıklı daha rahat ayakkabılar giymelerine izin vermek gibi başka değişiklikler getirildi.
Basketbol Nasıl Oynanır?
Basketbolda, profesyonel müsabakalar kapalı salonlarda oynanır. Bir takım oyunu olan basketbolda fiziksel güç ve hız ön plandadır.
2 pota ve bir topla oynanan basketbolda oyuncuların topu potadan geçirerek sayı yapması gerekmektedir. Basketbol oyuncularının yedisi kenarda beşi de sahada bulunur. Karşılıklı 2 takımla oynanan basketbol oyununun profesyonel alanı kapalı sahalardır. Ancak eğlence ve hobi amaçlı olarak açık basketbol alanları da bulunmaktadır.
Daire şeklindeki Basketbol alanını ortadan iki bölüme ayıran bir çizgi bulunmaktadır. Basketbol toplamda 12 oyuncuyla oynanmaktadır. Basketbol kuralları gereği oyunculardan 7si kenarda beklerken 5 i de sahada bulunmaktadır. Basketbol sahası standardı değişiklik göstermekle beraber ölçüler genel olarak 28 metreye 15 metre şeklindedir.
Dünyadaki en popüler sporlar arasında yer alan basketbol, eğlenirken aktif ve formda kalmanın en iyi yollarından biri!
Basketbol Kuralları Nelerdir?
Basketbol uluslararası kurallara bağlı olarak oynanan bir takım oyunudur. Her iki takım oyuncu sayısı 12 olmalıdır. Fakat oyunculardan 5 i sahada 7 si ise kenarda bulunmaktadır. Basketbol kuralları arasında topun potaya atılabilmesi önemlidir. En önemlisi de Basketbol topu elle atılmaktadır. Oyunda hedef potaya topu gönderebilmek amaçlanmaktadır. Basketbol kuralları Uluslararası kurallara bağlıdır. Basketbol karşılıklı kabul edilen kurallara uygun olarak devam etmesi gerekmektedir.
Basketbol kuralları;
- Basketbol, her takım oyuncu sayısı on iki kişiden oluşan 2 takımla oynanmaktadır.
- Oyuncuların beşi sahada mücadele ederken yedisi ise yedek olarak kenarda beklemektedir.
- 3 Hakem görev almaktadır. Biri masa hakemi diğerleri saha hakemleridir. Masa hakem sayısı artabilmektedir.
- Karşılıklı iki takım tarafından oynanan basketbol oyununda hedef topu elle rakip potadan geçirebilmektir.
- Üç sayı çizgisinin içerisinden yapılan isabetli atışlar 2 puan, dışarısından yapılan isabetli atışlar ise üç puan kazandırır.
- Serbest atışlarda her isabet takıma 1 sayı kazandırır.
- Takımlarda hücum süresi 24 saniye olarak planlanmaktadır. Hücum eden takım kendi sahasından 8 saniye içerisinde çıkmak zorundadır. Topu 24 saniyeden uzun süre aynı takımda kalırsa süre bitirilir ve top karşı takıma geçirilmektedir.
- Topu süren oyuncu iki eliyle topu tuttuğu ve durduğu andan itibaren tekrar top süremez. Topu pas olarak ya da şut olarak kullanmalıdır.
- Oyuncu normal faul ya da iki adet sportmenlik veya teknik faulle oyun dışında kalırsa, tekrar o maç için oyuna tekrardan katılamaz. Oyuncuların bireysel olarak yapmış olduğu faul sayısının toplamı, takım faullerini de belirler. Bir periyotta toplamda dört takım faulüne ulaşan takımın daha sonra yaptığı her faul, rakip takıma serbest atış atma hakkı kazandırır. Avrupa’da faul hakkı 5, NBA’de ise 6’dır.
- Oyuncuların ceza alma durumları 2 şekilde meydana gelmektedir. Bireysel kural hatası ve faul yapılan durumlardır.
- Kural hatası: topun çizgi dışına çıkma durumu, hatalı yürüme vb. durumlardır.
- Faul yapılan durumlar: bir oyuncunun diğer oyuncuyu itmesi, vurması ve çekmesi gibi durumlardır.
- Oyuncuların boyalı bölge adı verilen, rakip potanın hemen önündeki dikdörtgen şeklindeki bölgede üç saniyeden fazla durmaması gerekir. Üç saniye kuralının ihlal edilmesi durumunda top rakibe geçer.
- Basketbol 10’ ar dakikalık 4 periyot üzerinden oynanır. Böylece uzatmaya gitmeyen maçların süresi 40 dakikadır.
- Eğer 4. periyodun sonunda skorda eşitlik varsa, 5 dakikalık uzatma periyodu oynanır. Periyot sonlarında eşitlik bozulana kadar ekstra uzatma periyotları oynanabilir.
Basketbol Sahası Ölçüleri Nelerdir?
28 metre uzunluk ve 15 metre eninde düzenlenen oyun alanında oynanmaktadır. Tam ortasında bulunan bir yuvarlak ve onu da ortadan bölen bir çizgi bulunmaktadır. Basketbol nasıl oynanır, merak konusudur. Basketbol sahasının dar kenarlarında karşılıklı iki pota konumlandırılmaktadır. Basketbol, 5 kişilik saha oyuncuları ve yedişer kişilik yedek oyuncularla oynanmaktadır.
Basketbol potası kenar çizgisinin 1 ya da 2 metre içinden başlamaktadır. Pota yüksekliği 3.05 metre olarak kurulmaktadır. Tribünlerden en az 2 metre önde olması gereken basketbol sahası dikdörtgen şekilde görülmektedir. Kısa kenar ve uzun kenar ölçüleri standartlara bağlı olarak düzenlenmektedir.
