Türk futbolunun gerileyişinde tek etken sadece yabancı oyuncu kuralı değil.
Son 10 yılda 8 kez yabancı kuralını değiştiren Türkiye, bu süreçte dünya sıralamasında ne yaptı, FIFA’nın istatistiklerine bakarak yanıtını bulmaya çalıştık.
Son 10 yılda Türkiye’nin FIFA sıralamasındaki durumu şöyle:
2005-2006: Süper Lig takımları 2005’ten itibaren 6 yabancı oyuncu oynatma hakkına kavuştu. FIFA sıralamasında 2005 yılının başında 14’üncü olan Türkiye, 2006 bittiğinde 26’ncıydı.
2007-2008: Sezon başında kural değişti ve 6+1 sistemine geçildi. Kural, sezon ortasında önce 6+2, ardından 6+2+2 olarak revize edildi. Sahada en fazla 6 yabancı bulunabiliyordu. 2 yabancı yedek kulübesinde, 2’si ise tribünde oturuyordu. 2007’nin ilk ayında FIFA Türkiye’yi 27’nci sırada gösteriyordu. 2008 biterken ise büyük bir atakla 10’uncu sıraya tırmanmıştı.
2009: Eski kurala geri dönüldü. Tribündeki +2’den vazgeçildi, sahada 6, yedek kulübesinde 2 yabancı olabilmesine imkan sağlayan 6+2 kuralı kabul edildi. 2009’un ilk ayında 10’uncu sıradaki yerini koruyan Türkiye, 2009 biterken dramatik bir düşüşle listenin 41’inci sırasına geriledi.
2010: Bir yıl aradan sonra 6+2+2 geri döndü. 10 yabancı oyuncu transfer etme hakkı tanınan kulüpler, bu oyunculardan 2’sini maç kadrosuna alamıyordu. Sahada 6, yedek kulübesinde 2 oyuncu bulunabiliyordu. 2010’a Türkiye 42’nci sırada başladı. Yılı 31’inci sırada bitirdi.
2011-2012: Transfer edilebilecek yabancı oyuncu sayısında sınır kaldırıldı. Ancak bunlardan 6’sı sahada, 2’si yedek kulübesinde bulunabiliyordu. Ocak 2011’de Türkiye 31’inci sıradaydı, Aralık 2012’de ise 40’ıncı sıraya gerilemişti.
2013: Bu kez formül 6+0+4’tü. En fazla 10 yabancı transfer edebilen kulüpler, bunlardan 6’sını maç kadrosuna alabiliyordu. 2013 başında FIFA listesinde dünya 40’ıncısı olarak görünen Türkiye, 2014 sonunda 3 basamak daha inerek yılı 43’üncü sırada kapattı.
2014: 5+0+3 olarak belirlenen kural, daha sezon başlamadan 5+3’e çevirildi. 8 yabancı oyuncu transfer edebilen kulüpler, bunların 5’ine sahada yer verebiliyordu, 3’ü yedek kulübesinde oturuyordu. 2014’e 45’inci sırada başlayan Türkiye, yıl sonunda 49’uncu sıraya gerileyerek son dönemin en başarısız tablosu ortaya koydu.
2015: Yabancı sınırını kaldıran düzenleme uygulamaya başlandı. Kulüpler Birliği ile anlaşan Türkiye Futbol Federasyonu, ’28 kişilik kadronda 14 yerli bulunsun, gerisine karışmam’ dedi. 14 yabancı transfer etme hakkına kavuşan kulüpler, isterlerse ilk 11’in tamamını yabancı oyunculardan oluşturma imkanına sahip oldu. 2015 başında Türkiye dünya 48’incisiydi. 2015 biterken müthiş bir sıçramayla 21’inci sıraya tırmandı. 2016 biterken dünya 24’üncüsüydü. FIFA’nın açıkladığı son liste 10 Ağustos 2017 tarihli. Türkiye’nin yeri bu kez 33’üncü sıra.
TEK ETKEN YABANCI OYUNCULARIN FAZLALIĞI DEĞİL
Görüldüğü gibi, tabloya bakarak kesin bir karara varmak zor. Yabancı oyuncu sınırlamasının 5 oyuncuyla en katılaştığı yılda Türk Milli Takımı son 10 yıllık dönemdeki en başarısız günlerini yaşıyordu. Yabancı oyuncu serbest bırakıldıktan sonra ise önceki dönemlerine göre daha başarılı istatistiklere imza attı.
Tek bir veriye bakarak böyle çetrefilli bir konuda kesin yargıya varmak mümkün değil. Ancak Milli Takım’ın başarısının, kulüplerdeki yabancı oyuncu sayısıyla doğrudan bağlantılı olduğunu söylemek de doğru görünmüyor.
