Amacımız ülkemizin en yaygın, en sevilen, en popüler, neredeyse her mahallede oynanan ve sahası bulunan BEYZBOL sporu hakkında biz de bir şeyler yazalım istedik!..
Bir kere, Türkiye’de yaşayanlar bu sporu tutku derecesinde sever…
İnsanlarımız bu sporu o kadar sever ki, çıkın sokağa, durdurun bir otomobili, sorun şoförüne hemen size bu sporla ilgili ”tutkulu aşkı” size göstersin…
Evet…
Neredeyse trafikteki hemen hemen tüm otomobillerin olmazsa olmazı, adeta bir tornavida gibi, yedek lastik gibi bir de ”BEYZBOL SOPASI”dır.
Beyzbol öyle popüler bir spordur ki, akaryakıt istasyonlarında bile beyzbol sopası satılır…
Olur ya, vatandaşın canı spor yapmak istedi… Arabasını yolun kenarına çekip, iki topu sopalamasın mı?
Şaka şaka…
Otomobillerdeki beyzbol sopaları eskiden ”haydar” olarak anılan odun parçalarının yerini almıştır. Trafikte olası bir kavgada kullanılmak üzere…
Olsun.
Her şeye karşın ülkemizde de gerçekten bu spora gönül verenler var… Küçük bir grup da olsa yapmaya çalışanlar var.
İşte o nedenle biz de ufak bir katkımız olsun diye; beyzbol nedir? Beyzbolun kuralları nelerdir? Beyzbol nasıl oynanır? Beyzbol terimleri nelerdir? Bir göz atalım dedik ve bu spor dalıyla ile ilgili yararlı olacağını düşündüğümüz bilgiler derledik.
BEYZBOL NEDİR?
Beyzbol Amerika Birleşik Devletleri’nde en yaygın iki spordan biridir. Bu sporun ne zaman ortaya çıktığı konusunda net bir bilgi olmamakla birlikte 19.’ncu yüzyılın ortalarından itibaren ABD’de oynanmaya ve ülke geneline yayılmaya başladı.
Ulusal Lig (National League) 1871 yılında ve Amerikan Ligi (American League) 1901 yılında kuruldu. 1905 yılından itibaren bu iki ligin şampiyonları, dünya şampiyonluğu için sezon sonunda karşı karşıya geliyor. Bu iki ligin oluşturduğu en büyük beyzbol organizasyonuna ise “Major League Baseball (MLB)” deniyor. Nisan ayının ilk pazar günü başlayan sezon, ekim ayının ilk hafta sonunda tamamlanıyor. Lig boyunca 162 maç yapılıyor. Ulusal lig adı verilen organizasyonda doğu, batı ve merkez konferanslarında 14 takım bulunuyor.
Amerikan Ligi’nde ise merkez, batı ve doğu konferanslarında 16 takım yer alıyor. Normal sezonun tamamlanmasının ardından, iki ligin 3’er konferansında birinci olan takımla, yine iki ligin birer en iyi ikincisinden oluşan 8 takım ‘’division series’’ adı verilen play off maçları oynar. Bu maçlarda eşleştiği rakiplerini eleyen takım, kendi liglerinin şampiyonunu belirlemek için şampiyonluk serisi maçlarına çıkar. Şampiyonluk serisindeki ekip ise Amerikan Ligi ya da Ulusal Lig şampiyonu olur. Bu iki takım 7 maçlık ‘’World series’’ ile sezonun en büyüğünü olmak için karşılaşırlar.
BEYZBOL KURALLARI NELERDİR?
BEYZBOL KAÇ KİŞİ OYNANIR?
Beyzbol, 9’ar oyuncudan kurulu iki takım arasında, “umpire” adı verilen 1 ya da daha fazla hakemin kontrolünde oynanır. Amerikan liginde (MLB) ise genelde 4 hakem görev yapıyor.
BEYZBOL KAÇ PERİYOT (DEVRE) OYNANIR?
Beyzbol takımların her birinde birer kez hücum ve savunma pozisyonunda olduğu 9 devre (inning) oynanır. Her devrenin ilk bölümüne ‘’top’’ ve ikinci bölümüne ‘’bottom’’ adı verilir.
BEYZBOL SAHASI ÖLÇÜLERİ NEDİR?
Beyzbol sahasında baklava dilimi şeklinde, her bir köşesi 27 metre uzunluğundaki kare alanda (diamond) 4 tane kale (base) yer alır. ‘’Pitcher’’ denilen top atıcı ile ‘’batter’’ denilen topa vurucu arasındaki mesafe 18.4 metredir. ‘’Catcher’’ yani top yakalayıcı ise vurucunun arkasındaki, yüzünde maske bulunan oyuncudur.
BEYZBOL NASIL OYNANIR?
Beyzbolda top atıcı ile yakalayıcı, topa vurucuyu oyun dışı bırakmaya, topa vurucu da kaleleri (base) oyun dışı olmadan geçip sayı kazanmak için mücadele eder.
Hücüm sırası gelen takımın her oyuncusu sırayla sayı kalesinde, top atıcının sayı kalesinin arkasında duran yakalayıcıya attığı topa, sopayla (bat) vurmaya çalışır. Topun kurallara uygun atılıp atılmadığına top yakalayıcının arkasında görev yapan hakem karar verir.
Vurucunun kurallara uygun olarak atılmış bir topa vuramamasına ‘’strike’’ denir. 3 kez topa vuramayan vurucu oyuncu hakkını kaybederek oyun dışı ‘’strike out’’ olur. Bir devrede 3 oyuncusu oyun dışı olan hücum takımı ‘’vurucu takım’’ bu hakkını kaybederek savunma takımı olur.
Top atıcının topu kurallara uygun olarak atamamasına ‘’ball’’ denir. Top atıcı 4 kez topu kurallara uygun olarak atamazsa rakibi topa vurucu, ilk kaleye yürümeye hak kazanır.
Top atıcının kurallara uygun attığı topa, topa vurucu da kurallara uygun şekilde vurması halinde ‘’base steal’’ denilen kale kapma mücadelesi başlar. Topa vurucu sopayı (bat) atarak ilk kaleye koşmaya başlar. Rakip ise topu yakalayıp vurucudan önce topu kaledeki oyuncusuyla buluşturmak için mücadele eder.
Rakip takımın oyuncusu bir ayağı kaledeyken arkadaşlarının attığı topu, vurucu kaleye gelemeden yakalarsa topa vurucu oyun dışı ‘’groundout’’ kalır.
Topa vurucu, top geri gelmeden ilk kaleye giderse ‘’safe’’ o kaleye yerleşir ve bir başka takım arkadaşının vurucu platformuna yerleşmesini sağlar. Topun gelmesi gecikirse, topa vurucu ikinci kaleye de koşabilir. Oyuncu dördüncü kaleye ulaştığında takımı 1 sayı kazanır. Topa vurucunun vurduğu topu rakip takım oyuncusu havada yakalarsa, vurucu oyun dışı ‘’flyout’’ olur.
EN DEĞERLİ VURUŞ: HOME RUN
Beyzboldaki en değerli vuruşa, sayı turu ‘’home run’’ adı verilir. Topa vurucu oyuncu, kurallara uygun ve güzel bir vuruşla topu sahanın dışına gönderirse sayı turu yapmış olur. İzleyenlerin büyük beğenisini alan bu vuruş sırasında vurucu rahatça 4 kaleyi de koşarak takımına sayı kazandırır. Diğer kalelerde kendisinden önce yer kapmış takım arkadaşları varsa bu oyuncular da sayı turuna katılır.
Bu durumda sayı turu ‘’home run’’ vuran oyuncu, kalelerde kaç arkadaşı varsa, takımına o kadar sayı kazandırmış sayılır.
9 devre sonunda en çok sayı kazanan maçı galip bitirir. Eşitlik durumunda ise bir takım karşılaşmayı önde bitirene kadar oyun 1 devre halinde uzatılır.
Beyzbolun nasıl oynandığı ve kuralları ile ilgili yazımızın sonuna geldik.
Takım sporları ile ilgili bir araştırma yapıyorsanız Voleybol Kuralları Nelerdir? Voleybol Nasıl Oynanır? yazımızı da inceleyebilirsiniz.