Her Millî Takım arasında tekrar küllerinden doğan yabancı oyuncu tartışması gündemimizi sürekli meşgul ederken, Süper Lig ekiplerinin tercihlerini masaya yatırdık.
İlk sekiz haftada takımlarımızın kadrolarında bulunan lejyonerlere verdiği süreler üzerinden, bir ‘Yabancı Oyuncu Raporu’ hazırladık. Sekiz haftadaki 189 golün 134’ünü yani yüzde 70.8’ini yabancı oyuncular attı.
Fatih Terim’in Türkiye Futbol Direktörlüğü görevindeyken açıkladığı ve tüm kulüplerle mutabakat sağlanarak uygulamaya koyulan yabancı kuralı, daha doğrusu Fatih Terim’in ifade ettiği üzere “Yerli Oyuncu Teşvik Sistemi”, açıklandığı günden bu yana sürekli tartışma konusu oldu.
Özellikle millî maç araları bu tartışmaların en yoğun yapıldığı dönemler olarak dikkat çekti. Son iki sezondur ise bu tartışmaların en önemli aktörü Millî Takım Teknik Direktörü Mircea Lucescu oldu.
Göreve geldiği günden bu yana bu sistemin Millî Takım’ı yaraladığını çeşitli şekillerde ifade etmeye çalışan Lucescu, her seferinde futbol kamuoyundan kendisine destek de buldu, bu konuda tam karşısında duranları da…
Ancak en fazla tartışma yaratan açıklamasını bu sezonun hemen başında Rusya ile oynanan UEFA Uluslar Ligi karşılaşması öncesi yaptı.
Kadro seçimiyle ilgili gelen bir soruya verdiği, “Süper Lig maçlarında izleyecek Türk futbolcu bulamıyorum” açıklaması, tartışmaları yeniden alevlendirdi. Alevlenen tartışmanın birazcık dışına çıkıldığında ise Süper Lig kulüplerinin bu sistemi nasıl kullandıklarına bakmaya ihtiyaç duyulduğu, bir gerçek olarak karşımıza çıktı. Bu yazının kaleme alındığı günde hâlihazırda yeniden millî maç arası verilmişken, Süper Lig kulüplerinin transfer döneminde kadrolarına kaç yabancı futbolcu kattıklarına, bunların kaç tanesine lig maçlarında ilk 11’de forma şansı verdiklerine bir göz atma ihtiyacı hissettik. Bunun sonucunda da ortaya ilk sekiz haftanın ‘Yabancı Futbolcu Raporu’ ortaya çıktı.
İsteyen 11 yerliyle sahaya çıkabilir!
Tüm bunları konuşurken elbette “Yerli Oyuncu Teşvik Sistemi”ni hatırlamakta fayda var. Sistemin aslında yerli futbolcuyu, daha doğrusu Türkiye Millî Takımı’nda oynamaya uygun futbolcuları teşvik etmek amacıyla uygulamaya konulduğu söylenmişti.
Bu kapsamda takımlara 28 kişilik kadrolarında Millî Takım’da oynamaya uygun en az 14 futbolcu bulundurma zorunluluğu getirildi. Aslında yabancı futbolcu sayısıyla ilgili bir rakam belirtilmemişti. Ancak yerli oyuncu sayısına konulan zorunluluk, yabancı futbolcu sayısının en fazla 14’te kalmasını kesinleştiriyordu.
Kulüpler maç kadrolarına en fazla 11 yabancı futbolcu dâhil edebileceklerdi ve bir de yerli kaleci bulundurma zorunluluğunu yerine getirmeleri gerekiyordu. Bu durum da Süper Lig ekiplerinin eğer isterlerse sahaya 11 yabancı futbolcu sürebilme özgürlüğüne sahip oldukları anlamına geliyordu. Bunun yanı sıra sahaya 11 yerli futbolcu sürmekte de bir sınırlama ya da kısıtlama yoktu. Sistemin uygulanmaya konduğu sezondan bu yana sahaya 11 yabancı futbolcuyla çıkan tek bir takım oldu. 2017-18 sezonunun sekizinci haftasında deplasmanda Konyaspor ile karşılaşan Galatasaray, karşılaşmaya 11 yabancı futbolcuyla çıkarak Süper Lig tarihinde bir ilki gerçekleştirdi.
Igor Tudor yönetimindeki Galatasaray, sahada Fernando Muslera (Uruguay), Mariano (Brezilya), Maicon (Brezilya), Jason Denayer (Belçika), Iasmin Latovlevici (Romanya), Fernando (Brezilya), Badou Ndiaye (Senegal), Garry Rodrigues (Yeşil Burun Adaları), Younes Belhanda (Fas), Sofiane Feghouli (Cezayir), Bafetimbi Gomis (Fransa) ilk on biriyle yer aldı ve maçı 2-0 kazanmayı bildi.
O günden sonra da hiçbir Süper Lig takımı sahaya 11 yabancı futbolcuyla çıkmadı.
Ancak Beşiktaş da 2016-17 sezonunda Şampiyonlar Ligi dördüncü haftasında sahasında Napoli ile karşılaştığı maça 11 yabancı futbolcuyla çıkarak bir başka ilke imza attı.
Maça Fabricio (İspanya), Beck (Almanya), Marcelo (Brezilya), Rhodolfo (Brezilya), Tosic (Sırbistan), Atiba (Kanada), Gökhan İnler (İsviçre), Tolgay Arslan (Almanya), Quaresma (Portekiz), Adriano (Brezilye), Aboubakar (Kamerun) on biri ile çıkan Beşiktaş, Şampiyonlar Ligi’nde 2015 Kasım’ından sonra 11 yabancıyla sahaya çıkan ilk takım oldu.
Kasım 2015’te İngiliz takımı Arsenal, Dinamo Zagreb’le oynadığı mücadeleye 11 yabancı oyuncuyla çıkmıştı.
Üç takım kotayı doldurdu Süper Lig ekiplerinin hâlihazırdaki sistemde kadrolarında en fazla 14 yabancı oyuncu bulundurmaları serbest. Ancak TFF’ye bildirilen oyuncu listelerinde 14 yabancı hakkını kullanan takımların sayısı sadece üç. Fenerbahçe, Göztepe ve Atiker Konyaspor, kadrolarında 14 yabancı futbolcu olan takımlar olarak dikkat çekiyor. Ankaragücü, Beşiktaş, Medipol Başakşehir, Çaykur Rizespor, Aytemiz Alanyaspor, Akhisarspor ve Trabzonspor’un listelerinde ise 13’er yabancı futbolcu bulunuyor. Antalyaspor, BB Erzurumspor, Sivasspor ve Galatasaray 12’şer, Bursaspor, Yeni Malatyaspor, Kayserispor ve Kasımpaşa da 11’er yabancı futbolcuyu maç kadrolarına yazdı.
Akhisarspor ve Bursaspor yerli!
Ancak burada Millî Takım Teknik Direktörü Mircea Lucescu’nun asıl değinmeye çalıştığı konu yabancı futbolculara sahada daha fazla şans tanınmasıydı. Burada da kulüpler birbirinden fazlasıyla ayrılmış durumda görünüyor.
Ligde oynanan ilk sekiz hafta göz önüne alındığında, takımların en fazla süre verdiği ilk beş futbolcu içinde yabancı futbolcu sayıları bizlere az çok fikir verdi. Bu konuda iki takım Türkiye Millî Takımı’nda oynamaya uygun futbolculara daha fazla şans verme konusunda diğerlerinden ayrıldı. Bu takımlar, Akhisarspor ve Bursaspor. Bu iki takımın ligin ilk sekiz haftasında en fazla süre verdikleri ilk beş oyuncu arasında sadece birer yabancı futbolcu yer aldı. Bu iki takımı da BB Erzurumspor izliyor. Bu sezon ligimizin yeni ekiplerinden BB Erzurumspor’un, en fazla süre verdiği beş oyuncudan sadece ikisi yabancı. Antalyaspor, Başakşehir, Beşiktaş, Fenerbahçe, Atiker Konyaspor, Sivasspor ve Yeni Malatyaspor’da ise bu sayı üç…
Süper Lig ekipleri arasında en fazla süre verdiği ilk beş oyuncudan dördü yabancı olan takımlar ise Alanyaspor, Ankaragücü, Çaykur Rizespor, Galatasaray, Göztepe, Kasımpaşa, Kayserispor ve Trabzonspor. En fazla süre verdiği beş oyuncu da yabancı olan takım ise henüz yok. Takımların en fazla forma şansı tanıdığı ilk üç yabancı futbolcuya baktığımızda da Akhisarspor ve Bursaspor’un diğer takımlardan daha fazla ayrıştığını görebiliyoruz. Akhisarspor’un en fazla forma şansı verdiği oyunculardan Abdoul Sissoko, ligin ilk sekiz haftasında tüm maçlarda ilk on birde yer aldı. Elvis Manu da Sissoko gibi sekiz maçta sahaya çıktı ancak bu maçların altısında ilk on birde yer bulabildi. Takımın en fazla süre alan üçüncü yabancı futbolcusu Bosna Hersekli Avdija Vrsajevic bu sezon beş maçta oynarken, bu maçların tümünde ilk on birde yer aldı. Bursaspor’da ise sezon başından bu yana en fazla forma şansı bulan yabancı futbolcu Allano Lima. Lima, sekiz maçta da oynarken, bunların yedisinde ilk on birdeydi. Tecrübeli defans oyuncusu Aurelien Chedjou ve orta saha oyuncusu Henri Saivet de beş maçta ilk on birde sahaya çıkarak, Bursaspor’da en fazla süre alan yabancı futbolcular oldu. Bu iki takımın yanı sıra Galatasaray ve Beşiktaş da diğer Süper Lig ekiplerine nazaran yabancı oyuncularına verdiği sürelerle diğerlerinden ayrıldı. Beşiktaş’ta sezonun ilk sekiz haftasında en fazla forma giyen ilk üç futbolcudan ilki, sekiz maça da ilk on birde çıkan Portekizli Pepe oldu. Pepe’yi sekiz maçın yedisine ilk on bir çıkan Ryan Babel izledi. Gary Medel ise oynadığı yedi maçta da ilk on birdeydi. Galatasaray’da ise sahada en fazla süre bulan futbolcu Fernando Muslera oldu. Uruguaylı kaleci, ilk sekiz maçın tamamında 90 dakika oynadı. Muslera’yı Fernando izledi. Brezilyalı futbolcu, yedi maçta sahadaki yerini alırken altı müsabakaya ilk on birde çıktı. Sarı-kırmızılıların en fazla süre alan üçüncü yabancı futbolcusu ise Nagatomo oldu. Japon futbolcu, ilk sekiz haftada altı maçta forma giyerken bu maçların tamamında ilk on birde sahadaki yerini aldı.
Ancak Galatasaray ve Beşiktaş’ı diğer takımlardan ayıran özelliklerinin Avrupa kupalarında mücadele etmelerinden dolayı kadrolarını değişimli olarak kullanmaları gösterilebilir. Beşiktaş ve Galatasaray’ın yanı sıra bu nedenleri öne sürebileceğimiz diğer takım da Akhisarspor. Geçtiğimiz sezon Türkiye Kupası’nı kazanma başarısı gösteren Ege temsilcisi, bu sezon tarihinde ilk kez Avrupa kupalarında mücadele etme şansı yakaladı. Süper Lig takımlarının geri kalanında ise durum neredeyse birbirinin aynı. Takımlarında en fazla süre alan yabancı futbolcuları ilk sekiz haftada sahada yer alıp sekizinde de sahaya ilk on birde çıktı. Alanyaspor ve Göztepe yabancı ağırlıklı Süper Lig’de geride kalan ilk sekiz haftadaki maçlar göz önüne alındığında Aytemiz Alanyaspor ve Göztepe ilk hafta maçlarında tercih ettikleri ilk on birlerle dikkat çekti. Deplasmanda Sivasspor’la karşılaşan Aytemiz Alanyaspor, sahaya ilk on birinde tam dokuz yabancı futbolcuyla çıkmayı tercih etmişti.
Buna karşılık Sivasspor sahaya ligin en düşük ortalamalarından biri olan beş yabancı futbolcuyla çıktı.
Yine ligin ilk haftasında evinde Evkur Yeni Malatyaspor’u ağırlayan Göztepe, ilk on birinde tıpkı Alanyaspor gibi dokuz yabancı futbolcu kullandı. Yeni Malatyaspor ise buna karşılık sahada yedi yabancı futbolcuyla yer aldı. Yedinci haftada Kasımpaşa, deplasmanda karşılaştığı Trabzonspor karşılaşmasına dokuz yabancı futbolcuyu ilk on bire yazarak çıktı. Trabzonspor ise bu maçta sahada sekiz yabancı futbolcuyla yer aldı. Sekizinci haftada ise Beşiktaş deplasmanda karşılaştığı Atiker Konyaspor karşılaşmasına sahaya dokuz yabancı futbolcu sürerek başladı. Siyah-beyazlıların rakibi Atiker Konyaspor ise sahaya altı yabancı futbolcu ile çıktı. Bu üç maçın haricinde dokuz ve üstü yabancı futbolcu kullanan başka takım olmadı. Sahaya en az yabancı futbolcuyla çıkan takımlar ise ligimizin yeni ekiplerinden BB Erzurumspor, Bursaspor ve Akhisarspor oldu. BB Erzurumspor üç maçta ilk 11’inde dört yabancı futbolcuyla yer alırken, Bursaspor ve Akhisarspor ikişer kez dört yabancı futbolcusuna ilk 11’de yer vererek sahaya çıktı. BB Erzurumspor ligin ilk haftasında deplasmandaki Atiker Konyaspor, ikinci haftada evindeki Beşiktaş ve dördüncü haftada yine evindeki Medipol Başakşehir maçlarında ilk 11’inde dört yabancı futbolcuya yer verdi. Bursaspor ise ikinci haftada evindeki Kayserispor ve üçüncü hafta deplasmandaki Atiker Konyaspor maçlarına ilk on birinde dört yabancı futbolcuyla çıkmayı tercih etti. Akhisarspor üçüncü haftada deplasmandaki Başakşehir ve dördüncü haftada evindeki Demir Grup Sivasspor karşılaşmalarında ilk on birinde dört yabancı futbolcuyla oynadı.
Sezonun ilk sekiz haftasında sahada en fazla yabancı futbolcunun yer aldığı maç ise yedinci hafta Trabzonspor ile Kasımpaşa arasında oynan müsabaka oldu. Bu maça Trabzonspor sekiz, Kasımpaşa da dokuz yabancı oyuncuyla çıktı.
Golleri yabancılar atıyor
Sezonun ilk sekiz haftasında fileler 189 kez havalandı. Taraftarlar gol sevinciyle ayağa fırlarken, bu golleri kimin attığı o an için pek umursanmasa da yabancı futbolcular ligimizin gol yükünü çekenler olarak dikkat çekti.
Ağlara gönderilen 189 golün 134’ünü yabancı futbolcular kaydetti.
Geriye kalan 55 gol ise yerli futbolculardan geldi.
Sezonun en fazla golünün atıldığı ilk hafta, rakip filelere tam 29 gol bırakılırken, bu gollerin 19’u lejyonerlerden geldi.
Altıncı hafta ise sezonun ilk sekiz haftasının en kısır günleri olarak kayda geçti. Takımlar rakiplerine 18 gol atarken, bu gollerin 11’i yabancı futbolculardan geldi. Aradaki farkın en yüksek olduğu haftalar ise dördüncü ve yedinci haftalar olarak kayıtlara geçti. Ligin dördüncü haftasında toplamda 22 gol atılırken bu gollerin 19’u lejyonerler tarafından kaydedildi.
Yedinci haftada da aynı senaryo tekrarlandı. Sezonun yedinci haftasında filelere toplam 23 gol gönderildi. Bu gollerin 20’si yabancı futbolcular tarafından atılırken, yerli futbolcular sadece üç gol kaydedebildi.
Kaynak: TamSaha